ERMENİLERİ CUMHURİYET DE KATLETTİ (1)

Bu acı gerçeğin, Leopold Gazsczyk’in kaleminden belgesi

“DİE SANCAK EPİSODE”  

İlk kez AYRI VARLIK blogunda

yayınlanıyor.

http://mirural.blogspot.com/

Mihrac Ural

19 Nisan 2010

Belge Danimarka Krallık Arşivinden Toplum Bilimci Sayın Nadir Nadi Çelik’in araştırmalarıyla gün yüzüne çıkarıldı.

Belge çevrisi üzerinde Pedegog, tercüman, Sayın Özcan Burno emek verdi. İlk çeviri nüshası üzerinde AGOS gazetesi Tarih bölümü çalışmalarını sürdürdü ve yeni bir çeviri nüshası oluşturdu. Bu nüsha üzerinde Bir kez daha Sayın Özcan Burno çalıştı. En son olarak Sayın Nadir Nadi Çelik, ince eleyen sık dokuyan çalışmasıyla yayına hazır hale getirildi.

Tarihe  bu belgeyi bir not olarak düşen Leopold Gaszczyk’tir. Polonya asıllıdır, Danimarkalı Ermeni Dostları Derneği başkanı “Urfalı kız” lakaplı Karen Jeppe’in yakın çalışma arkadaşı ve aynı derneğin sonraki başkanıdır. Tarihe düştüğü notlar anılarıdır, kendi gözlemleri, fotoğraflarıyla Cumhuriyetteki Osmanlının tanıklığını yapmaktadır.  

L. Gaszczyk, anı belgesine “DİE SANCAK EPİSODE”  başlığı koymuştur.  Sancak, Osmanlı idari birimlerinden biridir. O gün, tarihi adıyla Liva İskenderun – Antakya sancağı ve havalisi olarak bilinen idari alana SANCAK denirdi. Bu günkü Hatay ilini kapsayan alan.

Episode kelimesi ise, olay, hadise, vaka, serüven olarak anlamlandırılabilir. Yunanca’da tiyatroda bir perde, bölümdür, Latinceden de tüm Avrupa dillerine yerleşmiştir. Leopold Gaszczyk’ın anı belgesinde bu başlık en yakın anlamıyla Sancak trajedisinde bir bölüm anlamına gelir.

Belge bu gerçeği tarihe not düşüyor. Yarın 20 Nisandan itibaren yayına girecek olan anı belge dosyasının birinci bölümü Leopold Gazsczyk biyografisi ve belgeye ön söz yer alacaktır. Ardından belgeye ait fotoğraflar ve el çizimi harita yer alacaktır. 23 Nisanda da anı belge ilk kez okurla buluşacaktır.